Kaçak Akım Rölesi Nedir?

Kaçak akım, elektrik ile çalışan tüm aletlerin gövdesinde birden oluşan veya atık şeklinde biriktirdiği istemeyen türde akımdır. Kaçak akım rölesi ise mekanizmada oluşan kaçak akımı tespit edip tesisat sistemini koruyarak oluşabilecek yangını veya teknik arızayı engeller. Hata akımı hemen algılanıp devrenin elektriğinin kesilmesi gerekir. Bu olaya kısaca KAKR olarak isimlendirilir. Oluşabilecek akımlara karşı tedbir alınmalıdır. Kaçak akım rölesinin ne işe yarar sorusunun cevabı ise elektrik kaçağı olduğunda enerjiyi kesebilmektedir. Akım rölesi olmaması halinde herhangi birinin dokunması ile kaçak elektrik dokunan kişiye zarar verebilir. Devrede akım rölesi yoksa toprak kaçağı oluşması durumunda bütün kaçak akım insana geçebilir. Devre 30mA üzeri kaçak akımı bir insana iletilirse hayatı olumsuz yönde etkilenir.  Önlemler alarak akım şiddeti azaltılabilir.   Kaçak Akım Rölesi Nasıl Çalışır? Hata akımını algılamak için fazdan devreye giren akım nötrden çıkar. Giriş ve çıkış akım şiddetini eşitler ve kaçak akım oluşmasını engeller. Toroid akım bilgilerini röleye iletir bu sayede röle ana kontakları açar. Açılan kontaklar devrenin düzenli bir şekilde döngüsünü sağlar.

Kaçak Akım Rölesi Çeşitleri

30mA: İnsanları korumak için geliştirilen bir modeldir. Ev sigortası için kullanılabilir. 300mA: Malzemeleri korumak için geliştirilmiş modeldir. Apartman için uygundur ve yangın koruma özelliği ile elektrik tesisatında oluşabilecek hasara karşı korur. 10mA: Havuz gibi büyük çaplı alanlar için kullanılması uygundur. 500mA: Selektivitenin önemli olduğu yerlerde kullanılır Tiplerine Göre: AC tip: Alternatif akım için ve aydınlatma dağıtımında kullanılır. A tip: Dc bileşenli titreşimde elektronik devrelerde veya alternatif akım var ise kullanılmalıdır. (Fan, pompa, indüksiyon fırınlar vb.) B tip: Süreklilik arz eden hata akımı var ise kullanılır özellikle sürücü devrelerinde kullanılır. SİE tip: Yıldırım düşen bölgelerde, hız kontrol cihazları için kullanılır. Kutup sayılarına göre 2 kutuplu veya 4 kutuplu olarak üretebilirler.

Kaçak Akım Rölesi Çalışma Prensibi

 Akım rölesinde esas konu içerisinde bulunan akımların eşitliğidir. Devrede faz ve nötr mevcuttur ve fazdan bir akım girmişse nötrden çıkmak zorundadır. Bu döngü manyetik akı oluşmasını engeller. Toroid akım trafosu sistemin içindeki akımları ölçer. Akımlar arasındaki eşitsizlik olması halinde toroid kaçak akım girdiğini algılar ve röleye bildirir, hemen ana kontak açılmasını sağlamış olur. Kaçak akım anahtarının üzerinde test butonu da bulunur. Normalde açık halde olan buton basıldığında giren akım ve çıkan akım dengesi manuel olarak bozulabilir. Test butonunun asıl görevi akım rölesinin çalışıp çalışmadığının tespiti için kullanılır. Ayrıca akım rölesi görünüş itibari ile otomatik sigortaya benzemektedir. Fazla yer kaplamaz kullanışlıdır.   Kaçak Akım Rölesi Amper Miktarı Akım röleleri 25,40,63 veya 80,100 amper şiddetinde olabilir. Kaçak akım rölesi bu amper miktarına göre seçilmelidir. Yere ve mekâna göre alınmalıdır. Akımı korumak için şalter ve sigorta ile kullanılması uygundur. Ayrıca akım rölesi sigortadan sonra bağlanmalıdır. İlk önce sigorta bağlanması güvenliliğini arttırır.

Kaçak Akım Rölesi Bağlantı Şeması

 300 mA Kar Bağlantısı; Trifaz (3 fazlı) bir kaçak akım rölesi ise 8 bağlantı noktası vardır. Bunlardan 4’ü giriş 4’ü çıkış olarak ikiye ayrılır. N ile belirtilen kısım nötr giriş çıkışı ifade eder. 1 3 5 noktaları ise ana bağlantı noktalarıdır. 2 4 6 noktaları tesisata bağlanan çıkış noktalarıdır. Çıkış noktalarına dikkat edilerek bağlantı yapılmalıdır. 30 mA Kar Bağlantısı; Monafaze (tek fazlı) bir röle ise 4 adet bağlantı noktası vardır. 2’si girişi diğer 2’si çıkıştır. N ile olan kısım nötrdür. 1 faz girişi 2 faz çıkışını tesisata bağlanan yeri ifade eder. Monofaze 220 volt Trifaze 380 volt olmak üzere 4 ve 2 kutuplu 2 türde satışı yapılmaktadır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer hususta elektrik sisteminde akım rölesi sigortadan sonra bağlanmalıdır. Çok fazla çıkışı tek kaçak akım rölesine bağlanırsa oluşan hatayı çözmek daha zor olur. Maliyeti düşürüyor gibi görünse de kaçağın hangi noktadan çıktığı belli olmaz.

Kaçak Akım Neden Atar?

Eğer kaçak tehlikesi varsa akım rölesi açma yapar. Rölenin üzerinde yazan akım sınırlarını aşmamak gerekir. Enerjiyi birden kesmesinin sebebi akımın aşırı derecede yüksek olmasından kaynaklıdır.  Sürekli oluşan atmada ise bütün elektrikli aletleri kapatıp akım rölesini çıkarmanızı tavsiye ederiz. İşlem sonunda hala devam eden bir sorun varsa bu elektriksel bir problemdir ve yetkili biri tarafından arıza giderilmelidir. Kaçak akım yüksek değerlere ulaşırsa insan hayatını olumsuz yönde etkiler. Akıma kapılan kişi hayatını kaybedebilir. Dış yalıtımda oluşabilecek bir hatada yangına sebep olabilir. Bu riskler olmasına rağmen ek maliyet getireceği düşünülerek akım rölesi kullanılmaz. İnsan hayatına dair öneme sahip olan akım rölesinin kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Özellikle otomatik sigortaların yanında sistem tanımlayıcısı olarak bir bütün şeklinde kullanılması uygundur. Çünkü kaçak akımdan korunmanın tek yolu kaçak akım rölesini kullanmaktır. Tüm alanlarda kullanımı zorunlu hale getirilmeli bu sayede güvenlik sağlanarak olabilecek kazaların önüne geçmiş oluruz. Akım rölesi seçerken elektromekanik olan cihazlar alınmalıdır. Gerilime bağlı olmaması sayesinde tehlike arz etmez. Rölelerin bakımı 5 yılda bir yapılmalıdır, su ile teması etmesi durumunda elektrik kesilmelidir, sigorta kutusu veya pano içinde korunaklı şekilde bulunmalıdır. Pano sadece yetkili kişilerin ulaşabileceği yerlerde olmalıdır. Ayda 1 kere test butonuna basarak çalışma durumu test edilebilir. Kaçak akım rölesinin satışını yapan markalar ise Legrand, Viko, Schneider’dir. Firmamız yetkili firmalarla iletişim halindedir ve müşterilerimizin istekleri doğrultusunda ürünlerin satışını yapmaktayız. Kaçak akım rölesi fiyat legrand bilgisine veya tüm kaçak akım rölesi fiyatları için iletişime geçebilirsiniz.